نقد و بررسی روش شناسی ارسطو از منظر هینتیکا

Authors

غلامرضا ذکیانی

استادیار فلسفه ـ منطق- دانشگاه علامه طباطبایی محمدامین برادران نیکو

کارشناس ارشد فلسفه ـ منطق، دانشگاه علامه طباطبایی

abstract

نه تنها نزد همگان پذیرفته شده است که ارسطو مدون علم منطق است، بلکه اغلب بر این باورند که آن چه او تدوین کرد نه فقط «علم منطق»، بلکه «منطق علم» یا روش شناسی نیز به شمار می آید. تاکنون ارسطوپژوهان، از میان مؤلفه های روش شناسی ارسطویی، نقش اصلی و محوری را به نظریه برهان و روش قیاسی وی داده اند و سایر اجزای منطق وی، مانند جدل، را در حاشیه قرار داده اند. اما برخی معاصرین مانند یاکو هینتیکا علیه چنین دیدگاهی استدلال کرده اند و نشان داده اند که دیالکتیک در روش شناسی ارسطو نقشی هم تراز نظریه قیاس دارد و یکی از سه ضلع اصلی ساختار روش شناسی ارسطوست. هینتیکا در پرتو نگاهی متوازن به اجزای دستگاه منطقی ارسطو، سازگاری و هماهنگی میان روش مطرح شده در ارغنون، با مسائل متافیزیکی و با روش غالب زمانه او را نمایان می کند. علاوه بر این هینتیکا نشان می دهد که این روش شناسی از نتایج نظریه روان شناسی شناخت ارسطویی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد و بررسی روش‌شناسی ارسطو از منظر هینتیکا

نه‌تنها نزد همگان پذیرفته شده است که ارسطو مدون علم منطق است، بلکه اغلب بر این باورند که آن‌چه او تدوین کرد نه‌فقط «علم منطق»، بلکه «منطق علم» یا روش‌شناسی نیز به‌شمار می‌آید. تاکنون ارسطوپژوهان، از میان مؤلفه‌های روش‌شناسی ارسطویی، نقش اصلی و محوری را به نظریة برهان و روش قیاسی وی داده‌اند و سایر اجزای منطق وی، مانند جدل، را در حاشیه قرار داده‌اند. اما برخی معاصرین مانند یاکو هینتیکا علیه چنین...

full text

نقد و بررسی ارغنون ارسطو از منظر رابین اسمیت

مطابق دیدگاه اسمیت ارغنون کاربرد ویژه‌ای برای ارسطو دارد و آن اثبات این امر است که فلسفة اولی ممکن است. به نظر وی، انتظار اشتباهی است که هدف ارغنون را طرح نظریه‌های روش‌شناسی ارسطو تلقی کنیم. ارسطو در تحلیل دوم با ارائة استدلالی سعی می‌کند تا نشان دهد وجود یک معرفت غیربرهانی شرط کافی و لازم برای معرفت برهانی (علم) است. هدف معرفت غیربرهانی همان هدف فلسفة اولی، یعنی رسیدن به اصول اولیة هر علمی اس...

full text

نقد و بررسی ارغنون ارسطو از منظر رابین اسمیت

مطابق دیدگاه اسمیت ارغنون کاربرد ویژه ای برای ارسطو دارد و آن اثبات این امر است که فلسفه اولی ممکن است. به نظر وی، انتظار اشتباهی است که هدف ارغنون را طرح نظریه های روش شناسی ارسطو تلقی کنیم. ارسطو در تحلیل دوم با ارائه استدلالی سعی می کند تا نشان دهد وجود یک معرفت غیربرهانی شرط کافی و لازم برای معرفت برهانی (علم) است. هدف معرفت غیربرهانی همان هدف فلسفه اولی، یعنی رسیدن به اصول اولیه هر علمی اس...

full text

نقد و بررسی کتاب ارسطو

چکیده جدیدترین درآمدی که بر اندیشۀ ارسطو نگاشته شده است اثری است از کریستوفر شیلدز از مجموعۀ فیلسوفان راتلج. تلاش شیلدز در این کتاب نه بررسی کل افکار ارسطو در همۀ حوزه‌های گوناگونی است که وی در آن‌ها سخنی برای گفتن دارد، که نشان دادن روش و چهارچوب تبیین‌گرانۀ ارسطو و استفادۀ وی از روش و چهارچوب در برخی حوزه‌های دانش نظری، دانش عملی، و دانش آفریننده است. هدف اصلی و نهایی شیلدز نیز نشان دادن انسج...

full text

امکان‌پذیری آکراسیا از منظر سقراط و ارسطو

آکراسیا هنگامی رخ می‌دهد که فاعل، در حالی که می‌تواند بهترین را انجام دهد، برخلاف حکمِ همه‌جانبه‌نگرِ خویش به بهترین، رفتار کند. این مسئله را اولین بار سقراط مطرح کرد. وی می‌گفت وقوع آکراسیا امکان‌ناپذیر است. زیرا هیچ انسانی نمی‌تواند عامدانه اشتباه کند و یا بهترین را انتخاب نکند. اگر گاهی به نظر می‌آید که برخی عامدانه دست به عمل نادرست می‌زنند، از آن‌روست که به دلیل نادانی‌ آن عمل را خیر به‌شمار...

full text

بررسی گزارش و نقد ارسطو از نظریۀ اشتراکی افلاطون

در این مقاله پس از بیان مطالبی مقدماتی دربا رة «نظام اشتراکی»و رابطۀ میان ارسطو و افلاطون (در بند 1)، ابتدا گزارش ارسطو در باب اشتراک خانواده( و دارایی در نظر افلاطون (بند 2) و نقد او از این نظریه را (در بندهای 3 و 4به اختصار نقل می کنیم. سپس این نظری ۀ افلاطون را بدانگونه که در محاور ة( جمهوری او مطر ح شده است (در بند 5) باز می گوییم. و سرانجام (در بند 6بر پای ۀ آنچه لب پیام افلاطون است به دا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
منطق پژوهی

جلد ۴، شماره ۸، صفحات ۶۵-۹۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023